Το 4ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 24 Ιουνίου έως τις 16 Ιουλίου
1950 στη Βραζιλία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης, που
κατέκτησε το δεύτερο και τελευταίο Μουντιάλ της ιστορίας της. H Βραζιλία
κέρδισε άνευ αντιπάλου την πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση του Παγκοσμίου
Κυπέλλου στη συνεδρίαση της
εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που έγινε στο Λουξεμβούργο στις 26 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προκριματική Φάση
Συνολικά,
34 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου
Κυπέλλου του 1950 για να διεκδικήσουν τις 15 θέσεις της τελικής φάσης (η
16η ανήκε δικαιωματικά στη διοργανώτρια χώρα). Για πρώτη φορά, στη
διοργάνωση συμμετείχαν ομάδες από τα Βρετανικά νησιά, αφού είχαν γίνει
μέλη της FIFA μόλις το 1946. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία απέκλεισε από τη
διοργάνωση τη Γερμανία και την Ιαπωνία, που τις τιμώρησε με αυτό τον
τρόπο για το μακελειό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ελλάδα. που μόλις
είχε εξέλθει από έναν αιματηρό και καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο, δεν
δήλωσε συμμετοχή.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση συμμετείχαν
τελικά μόνο 13 εθνικές ομάδες: 6 από την Ευρώπη (Ελβετία,
Γιουγκοσλαβία, Αγγλία, Ισπανία, Σουηδία, Ιταλία) και 7 από την Αμερική
(Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό, ΗΠΑ, Χιλή, Παραγουάη, Βολιβία). Οι 13
ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ανισομερείς ομίλους και η πρώτοι τέσσερις των
ομίλων συγκρότησαν ένα νέο όμιλο των τεσσάρων ομάδων, από τον οποίο θα
προέκυπτε ο νικητής της διοργάνωσης.
Από τους αγώνες της πρώτης φάσης ξεχώρισε η ιστορική νίκη των ΗΠΑ επί της Αγγλίας με 1-0 (29 Ιουνίου) και η ευρεία νίκη της Ουρουγουάης επί της Βολιβίας με 8-0 (2 Ιουλίου).
Στον τελικό όμιλο προκρίθηκαν οι ομάδες της Βραζιλίας, της Ουρουγουάης,
της Ισπανίας και της Σουηδίας. Οι Βραζιλιάνοι από την αρχή έδειξαν τις
διαθέσεις τους, συντρίβοντας με 7-1 τη Σουηδία (9 Ιουλίου) και με 6-1 την Ισπανία (13 Ιουλίου).
Αποκλειστικός στόχος τους ήταν η κατάκτηση του πρώτου τροπαίου μέσα στη
χώρα τους. Η Ουρουγουάη ήταν η δεύτερη ομάδα που ξεχώρισε. Έφερε 2-2 με
την Ισπανία (9 Ιουλίου) και νίκησε 3-2 με τη Σουηδία (13 Ιουλίου).
Έτσι, ο αγώνας της 16ης Ιουλίου
ανάμεσα στη Βραζιλία και την Ουρουγουάη επείχε θέση τελικού. Η
«σελεσάο» είχε το πλεονέκτημα, καθώς έπαιζε για δύο αποτελέσματα, ενώ η
«μπιανκοσελέστε» ήθελε μόνο τη νίκη για να κατακτήσει το τρόπαιο. Ο
αγώνας έγινε στο κατάμεστο «Μαρακανά», παρουσία 173.850 θεατών (ρεκόρ
για ποδοσφαιρικό αγώνα) και η Βραζιλία ήταν το απόλυτο φαβορί.
Προηγήθηκε, μάλιστα, στο σκορ με γκολ του Φριάσα στο 47ο λεπτό, αλλά οι
Ουρουγουανοί δεν κατέρρευσαν, όπως ήταν αναμενόμενο. Στάθηκαν όρθιοι και
με δύο γκολ των Σκιαφίνο (66') και Γκίτζια
(79') νίκησαν με 2-1 και σήκωσαν το παγκόσμιο κύπελλο μέσα στο
Μαρακανά. Αντίθετα, το χτύπημα ήταν βαρύ για ένα ολόκληρο έθνος, που
βυθίστηκε στο πένθος για την απώλεια του κυπέλλου. Η απρόσμενη ήττα της
Βραζιλίας έμεινε στην ιστορία ως «Maracanazo» («Το χτύπημα του
Μαρακανά»).
Οι συνθέσεις των δύο φιναλίστ
ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ
(Χουάν Λόπες Φοντάνα): Μάσπολι, Γκίτζια, Τεχέρα, Σκιαφίνο, Πέρες,
Γκονσάλες, Βαρέλα, Μίγκες, Γκαμπέτα, Αντράδε, Μοράν.
ΒΡΑΖΙΛΙΑ (Φλάβιο Κόστα): Μπαρμπόζα, Αντεμίρ, Αουγκούστο, Μπάουερ, Τσίκο, Ντανίλο, Μπίγκοντε, Φρίασα, Ζαίρ, Ζουβενάλ, Ζιζίνιο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας σε αριθμούς
- Ομάδες: 13
- Γήπεδα: 6 σε 6 πόλεις
- Αγώνες: 22
- Γκολ: 88 (4 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Αντεμίρ (Βραζιλία) με 8 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Αντεμίρ στο αγώνα Βραζιλίας - Σουηδίας 7-1.
- Περισσότερα γκολ: 22 από την ομάδα της Βραζιλίας (3,6 ανά αγώνα).
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 8 στον αγώνα Βραζιλίας - Σουηδίας 7-1.
- Θεατές: 1.043.500 (47.432 ανά αγώνα)
Αξιοσημείωτα γεγονότα
- Η Ινδία δεν έπαιξε στα τελικά του Μουντιάλ, επειδή η FIFA αρνήθηκε να δώσει άδεια να παίξουν οι παίκτες της ξυπόλυτοι.
- Η Αργεντινή δεν συμμετείχε στην τελική φάση, λόγω προστριβών της Ομοσπονδίας της με αυτή της Βραζιλίας.
- Η Τουρκία, καίτοι είχε προκριθεί, δεν ταξίδεψε στη Βραζιλία, λόγω οικονομικών προβλημάτων.
- Η Ιταλία, σοκαρισμένη από το τραγικό αεροπορικό δυστύχημα της Σουπέργκα, ταξίδεψε στη Βραζιλία ατμοπλοϊκώς.
