 |
| Ο 1,57 κοσμοναύτης που επιλέχθηκε απλώς και μόνο επειδή ήταν φωτογενής. |
που άνοιξε, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 34 ετών. Πέθανε στις 27 Μαρτίου 1968, λίγες μέρες πριν από την έβδομη επέτειο της ιστορικής του πτήσης. Σκοτώθηκε μαζί με τον εκπαιδευτή του ενώ πετούσε με ένα MiG-15 κοντά στο Κιρζάτς.
Τα αίτια του δυστυχήματος δεν αποσαφηνίστηκαν ποτέ, αν και αποκλείστηκε η πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Διάφορες εκδοχές αναφέρουν την κακοκαιρία, την πρόκληση αναταράξεων από τις μηχανές ενός μαχητικού Su-11 ή την αποσυμπίεση του θαλάμου πλοήγησης.
Το τότε Σοβιετικό καθεστώς είχε αναφέρει ότι ο Γκαγκάριν έμεινε μέσα στο αεροπλάνο έως το τέλος προκειμένου να μην πέσει πάνω σε ένα σχολείο. Ο Γιούρι Γκαγκάριν είναι θαμμένος στο Κρεμλίνο. Η γενέτειρα πόλη του μετονομάστηκε σε Γκαγκάριν προς τιμήν του, ενώ πολλά αγάλματά του στήθηκαν στην πατρίδα του και αλλού.
Ποια είναι όμως, η αλήθεια για τον επονομαζόμενο «Κολόμβο του Διαστήματος»;
Πενήντα έξι χρόνια μετά την πρώτη διαστημική πτήση και 49 χρόνια μετά τον θάνατο του Γιούρι Γκαγκάριν, το RT επιχειρεί να προσεγγίσει τη μυθολογία που δημιουργήθηκε γύρω από το πρόσωπο του.
Μύθος πρώτος: Ο Γκαγκάριν δεν επιλέχθηκε για την αποστολή με κριτήριο την αξία του
Η ομάδα των εν δυνάμει κοσμοναυτών μειώθηκε σε 20 ανθρώπους και από 20 σε 6. Πριν από την πτήση του Vostok 1, δύο άνδρες ξεχώρισαν, ο Gagarin και ο Gherman Titov, ο οποίος τελικά έγινε ο δεύτερος σοβιετικός κοσμοναύτης. Δεκαετίες τώρα, η δημοφιλής εξήγηση είναι ότι ο Γκαγκάριν επιλέχθηκε, απλώς και μόνο επειδή ήταν φωτογενής. Επειδή είχε ωραίο χαμόγελο.
Αυτή η εξήγηση δεν λαμβάνει όμως, υπόψη τις ιδιότητες και ικανότητες που απαιτούνταν για τον πρώτο κοσμοναύτη στην ιστορία. Κατά τη διάρκεια των 108 λεπτών του στο Διάστημα, ο Γκαγκάριν δεν χρειάστηκε να πραγματοποιήσει κάποια περίπλοκα πειράματα, ούτε καν να «πιλοτάρει» την κάψουλα του.
Ωστόσο, εκείνοι που τον επέλεξαν γνώριζαν πολύ καλά ότι ο πρώτος άνθρωπος στο Διάστημα θα είναι μια ιστορική φιγούρα για πάντα - παράμετρος που αποδείχθηκε σωστή.
Υποστηρίζεται επίσης, ότι ο Γκαγκάριν ήταν απλά μια φιγούρα - σύμβολο του κομμουνιστικού καθεστώτος. Μαρτυρίες ωστόσο, ανθρώπων, τόσο από τα μέλη της οικογένειάς του, όσο και των αρχών ή των γιατρών (ακόμη και όσων τον συνάντησαν μόνο για λίγες ώρες), συμφωνούν σε κάτι: Ο Γκαγκάριν ήταν ένας άνθρωπος ευλογημένος με γνήσια και υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη και μια σειρά από άλλα θετικά, ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Ήταν πολύ εγκάρδιος, με χιούμορ, διακριτικός, αλλά και περίεργος, υπομονετικός, καθώς και ένας καλός «μαθητής» που μαθαίνει γρήγορα και αποδεικνύεται εξαιρετικά αποτελεσματικός. Μερικές μάλιστα, από τις ικανότητές του έμοιαζαν σχεδόν υπερφυσικές. Ανεξαρτήτως των συνθηκών, ο Γκαγκάριν μπορούσε να κοιμηθεί και να ξυπνήσει κατά βούληση.Είχε, επίσης, ατσάλινα νεύρα, δεν έχανε τον έλεγχο, ακόμη και όταν είχε πλήρη επίγνωση του κινδύνου.
Με ύψος μόλις 1,57 μ, που σημαίνει κοντός, αλλά ιδανικός για τη «δουλειά» αυτή, ο Γκαγκάριν ήταν σε εξαιρετικά καλή φυσική κατάσταση και φοβερά ανθεκτικός, όπως απέδειξε στις δοκιμές, καθώς πέρασε όλα τα τεστ στα οποία υποβάλλονταν οι εκπαιδευόμενοι στο Star City πριν από το ταξίδι στο Διάστημα.
Όσο για τις ιστορίες που κυκλοφορούσαν ότι, μετά την επιτυχία του, ξόδευε τον χρόνο του σε ατελείωτες δεξιώσεις και κοκτέιλ με αξιωματούχους του καθεστώτος, αποδεικνύονται εντελώς αβάσιμες.
Ένας ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης είχε προνόμια, αλλά και πολλές υποχρεώσεις, που περιελάμβαναν μεταξύ άλλων, ένα πυκνό πρόγραμμα, με ταξίδια και συναντήσεις -από τη Βασίλισσα Ελισάβετ και τον Φιντέλ Κάστρο, μέχρι εργάτες και Ιάπωνες φανατικούς θαυμαστές. Μέσα σε όλα αυτά, στα ταμπλόιντς της εποχής φιγουράριζε και μία νύχτα πάθους και αλκοόλ με τη Μπριζίτ Μπαρντό -αναληθές.
Σε προσωπικό επίπεδο, ο Γκαγκάριν υπήρξε ένας καλός πατέρας για τις δύο κόρες του, παρότι άφηνε να φαίνεται η δυσαρέσκεια του για τη ζωή του με τη σύζυγο του, Βαλεντίνα.
Μύθος δεύτερος: Ο θάνατος του Γκαγκάριν και οι συνωμοσίες
Ο θάνατος του στις 27 Μαρτίου, 1968 με το ανεξήγητο αεροπορικό δυστύχημα οδήγησε σε θεωρίες συνωμοσίας, κυρίως, επειδή η είδηση για την τραγωδία αποσιωπήθηκε για δύο ημέρες: Η ζωή, αλλά και του τέλος του έπρεπε να «διασφαλιστεί» περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στη Σοβιετική Ένωση.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι, ο Μπρέζνιεφ διέταξε τον θάνατο του (εξαιρετικά δημοφιλούς, αλλά πια, εκτός ελέγχου) Γκαγκάριν. Ούτε ότι ο Γκαγκάριν ήταν μεθυσμένος και προσπαθούσε να χτυπήσει ελάφια από το πιλοτήριο, ούτε ότι τον δολοφόνησαν «ξένοι».Τόσες δεκαετίες μετά και η ακριβής αλληλουχία των γεγονότων που οδήγησαν στον θάνατο του παραμένει άγνωστη.
Ο Αλεξέι Λεόνοφ, στενός φίλος του Γκαγκάριν και ένας από τους ερευνητές του δυστυχήματος, ισχυρίστηκε ωστόσο, ότι η Επιτροπή αποσιώπησε την αληθινή εκδοχή των γεγονότων προκειμένου να προστατεύσει τον επιζώντα αεροπόρο, ο οποίος ήταν επίσης, διακεκριμένος πιλότος δοκιμών. ΠΗΓΗ
